Surat kuasa mentadbir di Malaysia merupakan dokumen penting yang membenarkan pentadbiran dan pembahagian harta pusaka kepada waris yang sah.
Artikel ini menerangkan prosedur langkah demi langkah, masa yang diperlukan dan yuran.
Apakah Surat Kuasa Mentabdir?
Surat kuasa mentadbir adalah dokumen undang-undang yang diberikan oleh Mahkamah Tinggi Malaya yang melantik dan membenarkan seseorang untuk menguruskan dan mengagig harta pusaka si mati yang tidak meninggalkan wasiat. Seseorang yang dilantik dalam surat kuasa mentadbir dinamakan sebagai pentadbir.
Pentadbir boleh dipilih antara senarai benefisiari, iaitu orang yang mempunyai hak dalam harta pusaka si mati. Beliau bertanggungjawab dalam pembahagian harta pusaka kepada waris yang berkenaan.
Surat kuasa mentadbir diberi di bawah dan mengikuti Akta Probet dan Pentadbiran 1959. Dalam situasi lain apabila tiada wasiat, pentadbir harta pusaka juga boleh memohon:
Pengurusan harta pusaka kecil
Dengan memohon kepada pejabat tanah/pentadbir tanah di mana salah satu harta tak alih harta pusaka tersebut terletak. Ini hanya terpakai apabila ia adalah 'harta pusaka kecil' yang ditakrifkan di bawah seksyen 3 Akta Harta Pusaka Kecil (Pembahagian) 1955 sebagai:
“sesuatu harta pusaka termasuk harta tak alih yang terletak di Malaysia dengan/tanpa harta alih di mana nilai hartanah tidak melebihi RM2 juta.
Ringkasan pentadbiran melalui Amanah Raya Berhad (ARB)
Dengan memohon kepada ARB melalui borang tertentu dan ia boleh mentadbir harta pusaka seolah-olah surat kuasa mentadbir telah diberikan kepada mereka dengan bayaran tertentu. Namun, ini hanya terpakai apabila ia hanya terdiri daripada harta alih dan jumlah nilai tidak melebihi RM 600,000-00.
Oleh itu, apabila tiada wasiat, pentadbir mempunyai beberapa pilihan untuk dipilih bagi pentadbiran harta pusaka si mati: surat kuasa mentadbir, permohonan harta pusaka kecil, dan melalui ARB.
Langkah dan Cara Mendapatkan Surat Kuasa Mentadbir
Proses pentadbiran harta pusaka melalui surat kuasa mentadbir di Malaysia biasanya mengikut langkah-langkah di bawah:
Langkah 1: Kenal pasti pentadbir
Pentadbir bertanggungjawab ke atas pengurusan aset si mati yang telah meninggal dunia dan mengagihkan harta pusaka kepada waris yang sah mengikut undang-undang pusaka yang terpakai.
Di bawah Seksyen 30 Akta Probet dan Pentadbiran 1959, pentadbir yang berhak termasuk waris yang berhak/sah atau ahli keluarga si mati. Biasanya, ia adalah salah seorang ahli keluarga yang layak, dan secara bagi pihak keluarga, memohon untuk menjadi pentadbir. Dia harus berumur sekurang-kurangnya 18 tahun, sihat, dan sihat dari segi mental.
Sekiranya tiada ahli keluarga terdekat yang sanggup atau sesuai untuk bertindak sebagai pentadbir selepas kematian, seseorang boleh mempertimbangkan untuk melantik pemegang amanah awam sebagai pentadbir harta pusaka si mati di bawah Akta Perbadanan Amanah Raya 1995. Mereka boleh mengenakan bayaran untuk bertindak sebagai pentadbir.
Langkah 2: Kenal pasti senarai aset dan liabiliti + benefisiari
Langkah seterusnya diteruskan dengan pentadbir yang dipilih menyenaraikan senarai harta dan liabiliti si mati yang telah meninggal dunia. Tambahan pula, dia harus mengenal pasti senarai benefisiari, iaitu waris yang sah kepada harta pusaka.
Langkah 3: Menyediakan dan memohon kepada Mahkamah Tinggi Malaya
Pentadbir harta pusaka atau peguamnya kemudian meneruskan dengan memohon pemberian surat kuasa mentadbir daripada Mahkamah Tinggi Malaya mengikut prosedur undang-undang iaitu Kaedah-Kaedah Mahkamah 2012 dengan memfailkan kertas kausa seperti saman pemula ex-parte dan affidavit sokongan bersama dengan dokumen berikut:
Sijil kematian asal si mati
Dokumen pengenalan pentadbir (contoh., kad pengenalan/pasport) dan dokumen yang menunjukkan hubungan antara si mati dan pentadbir, seperti sijil kelahiran atau sijil perkahwinan
Senarai waris dan kad pengenalan waris dan dokumen yang menunjukkan hubungan antara si mati dan waris (seperti sijil kelahiran dan sijil perkahwinan)
Senarai aset si mati, termasuk harta tak alih dan anggaran nilai aset. Pentadbir juga harus melampirkan sebarang dokumen berkaitan yang menunjukkan pemilikan aset harta pusaka, seperti hak milik harta tanah, penyata akaun bank dan penyata polisi insurans.
Senarai liabiliti si mati dan nilai anggaran.
Sumpah pentadbiran bon (Ini hanya diperlukan apabila nilai kasar harta pusaka melebihi RM 50,000)
Ini adalah apabila 2 penjamin lain memberikan akuan sumpah untuk jaminan bagi pentadbiran harta pusaka secara wajar dan jujur oleh pentadbir. 2 penjamin ini mestilah berumur sekurang-kurangnya 18 tahun, bermastautin di Malaysia, dan mempunyai aset di dalam Malaysia yang sekurang-kurangnya mesti sama dengan jumlah aset harta pusaka si mati.
Sebagai alternatif, pentadbir juga boleh memohon kepada hakim Mahkamah Tinggi untuk dikecualikan dari memberi sumpah pentadbiran bon.
Langkah 4: Perbicaraan
Selepas menyemak permohonan itu, mahkamah akan menjadualkan tarikh perbicaraan. Pentadbir mesti menghadiri perbicaraan. Mahkamah, melalui pegawainya, biasanya Pendaftar, boleh bertanya kepada pentadbir beberapa soalan dan menyuruh pentadbir untuk memberikan maklumat atau dokumen tambahan (jika perlu) semasa perbicaraan.
Sekiranya Mahkamah Tinggi berpuas hati bahawa semua dokumen adalah betul, maka ia akan mengarahkan surat kuasa mentadbir diberikan kepada pentadbir. Tiada mana-mana pihak yang mengeluarkan contoh surat kuasa mentadbir.
Langkah 5: Mentadbir harta pusaka mengikut undang-undang
Selepas membayar yuran yang diperlukan dan pentadbir diberi surat kuasa pentadbiran, pentadbir hendaklah mendapatkan salinan kertas kausa yang disahkan benar daripada Mahkamah Tinggi termasuk perintah, senarai benefisiari, senarai aset dan liabiliti kerana diperlukan untuk pentadbiran kelak nanti.
Kemudian, tugas pentadbir diteruskan seperti berikut:
Mengumpul aset: Pentadbir kemudian mengumpul semua aset si mati yang disenaraikan sebelum ini dalam permohonan.
Membayar liabiliti: Pentadbir kemudian membayar hutang tertunggak si mati, seperti pinjaman dan bil untuk mengelakkan tuntutan harta pusaka kelak nanti.
Pembahagian Harta Pusaka
Selepas melunaskan hutang, maka pentadbir meneruskan dengan membahagikan harta pusaka kepada waris yang sah mengikut undang-undang pewarisan tidak berwasiat yang terpakai. Bagi orang bukan Islam, undang-undang yang terpakai ialah Akta Pembahagian 1958, dan benefisiari utama serta kelayakan mereka dipatuhi:
Pasangan, anak dan ibu bapa yang masih hidup: Ibu bapa (1/4), pasangan (1/4), anak (1/2)
Pasangan dan anak yang masih hidup sahaja (ibu bapa meninggal dunia): Pasangan (1/3), anak (2/3)
Pasangan dan ibu bapa yang masih hidup (tiada anak): Pasangan (1/2), ibu bapa (1/2)
Ibu bapa dan anak yang masih hidup (suami isteri meninggal dunia terdahulu): Ibu bapa (1/3), anak (2/3)
Pasangan sahaja (tiada anak/ ibu bapa meninggal dunia terdahulu): Pasangan (100%)
Anak sahaja (suami isteri dan ibu bapa meninggal dunia terdahulu): Anak (100%)
Ibu bapa sahaja (tiada anak/tiada pasangan/pasangan meninggal dunia terdahulu): Ibu bapa (100%)
Selepas pembahagian, proses pentadbiran harta pusaka di bawah surat kuasa mentadbir di Malaysia adalah selesai. Manakalah pengagihan harta pusaka dan harta tanah bagi orang yang beragama Islam adalah berbeza dan mengikut undng-undang terpakai seperti enakmen dan faraid.
Perbezaan antara Surat Kuasa Mentadbir dan Probet
Geran probet di Malaysia adalah perintah yang diberikan oleh Mahkamah kepada wasi untuk mentadbir harta pusaka si mati selepas kematiannya apabila si mati meninggalkan wasiat yang mematuhi Akta Wasiat 1959. Pemberian surat kuasa mentadbir hanya terpakai apabila tiada wasiat.
Permohonan probet juga difailkan di Mahkamah Tinggi Malaya dan proses probet biasanya lebih cepat. Selepas geran probet dikeluarkan oleh Mahkamah Tinggi, maka wasi boleh membayar hutang dan mengagihkan aset kepada waris yang dinamakan dalam wasiat mengikut undang-undang pewarisan.
Benefisiari yang berhak dinyatakan dalam wasiat dan biasanya termasuk ahli keluarga tertentu. Selepas pembahagian, barulah urusan probet selesai. Jika anda sedang mencari peguam probet atau memerlukan sebarang bantuan undang-undang, anda boleh menghubungi kami.
Masa, Yuran dan Peguam
Permohonan untuk mendapatkan surat kuasa mentadbir di Malaysia biasanya mengambil masa enam hingga 9 bulan, bergantung kepada kerumitan harta pusaka dan beban kerja Mahkamah.
Yuran pentadbiran harta pusaka untuk surat ini termasuk yuran guaman, yuran pemfailan mahkamah dan pengeluaran (perbelanjaan yang ditanggung oleh firma guaman seperti perjalanan, pos dan fotokopi). Biasanya, jumlah yuran bermula pada beberapa ribu ringgit.
Anda boleh mempertimbangkan faktor di bawah dalam mengambil penasihat undang-undang/firma undang-undang untuk urusan anda:
Pengalaman dan kepakaran: Cari peguam yang berpengalaman dalam hal ehwal harta pusaka, terutamanya dalam mendapatkan surat kuasa mentadbir.
Reputasi yang baik: Semak ulasan pelanggan terdahulu untuk memastikan mereka memberikan perkhidmatan yang baik.
Yuran: Adalah penting untuk berbincang tentang yuran peguam terlebih dahulu untuk memastikan ia telus dan munasabah.
Sama ada anda seorang wasi atau pentadbir dan sedang mencari pejabat guaman di Kuala Lumpur untuk urusan pentadbiran anda, anda boleh menghubungi kami.
Peguam kami memahami undang-undang harta pusaka dan keluarga dan boleh membantu anda dengan surat kuasa mentadbir dan juga surat kuasa wakil.
Kesimpulan
Mendapat surat kuasa mentadbir di Malaysia adalah penting untuk memastikan harta pusaka si mati diagihkan kepada waris yang sah. Jika anda memerlukan sebarang bantuan dengan ini, hubungi kami dan kami akan membantu anda.
Soalan Lazim
1. Bagaimana untuk mendapatkan surat kuasa mentadbir di Malaysia?
Pentadbir boleh memohon surat kuasa mentadbir daripada Mahkamah Tinggi Malaya. Dalam permohonan itu, pentadbir hendaklah melampirkan dokumen, seperti sijil kematian, kad pengenalan pentadbir dan waris, dan senarai aset dan liabiliti si mati.
2. Berapakah kos surat kuasa mentadbir di Malaysia?
Kos untuk mendapatkan surat kuasa mentadbir di Malaysia boleh berbeza-beza bergantung kepada kerumitan perkara itu. Biasanya, jumlah yuran bermula pada beberapa ribu ringgit dan itu termasuk yuran guaman, yuran pemfailan mahkamah dan lain-lain. Anda boleh hubungi kami untuk dapatkan sebut harga.
3. Apakah perbezaan antara probet dan surat kuasa mentadbir di Malaysia?
Geran probet diperlukan apabila ada wasiat manakala surat kuasa mentadbir diperlukan apabila si mati meninggal dunia tanpa wasiat.
4. Siapakah penjamin surat kuasa mentadbir di Malaysia?
Penjamin adalah mereka yang berumur sekurang-kurangnya 18 tahun dan menetap di Malaysia. Tambahan pula, mereka mesti mempunyai aset di Malaysia sekurang-kurangnya sama dengan nilai harta pusaka si mati.
