Pentadbiran harta pusaka di Malaysia merupakan satu langkah penting dalam memastikan harta pusaka simati diuruskan dengan baik dan aset tersebut diagihkan kepada waris yang layak.
Artikel ini menerangkan proses pentadbiran dan cara pembahagian harta pusaka di Malaysia dan masa yang diperlukan.
Apakah Cara Pembahagian Harta Pusaka?
Cara pembahagian harta pusaka adalah proses yang melibatkan pengurusan dan pengagihan harta pusaka si mati kepada benefisiari yang berhak mengikut peraturan dan undang-undang.
Undang-undang yang terpakai ini mungkin berbeza bergantung kepada beberapa faktor: iaitu agama si mati masing-masing, sama ada terdapat sebarang wasiat, dan jumlah nilai aset si mati. Ini dijelaskan dengan lebih terperinci di bawah.
Langkah Utama dalam Proses Pentadbiran Harta Pusaka di Malaysia
Pentadbiran harta pusaka di Malaysia biasanya melalui 5 langkah iaitu:
Langkah 1: Mengenal pasti pentadbir
Dalam pentadbiran harta pusaka, pentadbir ialah individu atau organisasi yang dilantik untuk menguruskan hal ehwal si mati. Mereka bertanggungjawab untuk mentadbir harta pusaka termasuklah harta pusaka apabila ibu meninggal dan harta pusaka apabila ayah meninggal.
Tugas utamanya adalah memohon kepada pihak berkuasa, membayar hutang, dan mengagihkan baki aset kepada waris mengikut wasiat atau undang-undang.
Simati boleh melantik wasi yang berkelayakan dalam wasiat mereka sebagai pentadbir. Jika tiada wasiat yang sah atau wasi tidak dinamakan dalam wasiat, pihak berkuasa undang-undang yang berkaitan akan melantik pentadbir.
Biasanya, pasangan yang masih hidup adalah dijadikan pentadbir. Apabila memilih wasi, pewasiat (yang membuat wasiat) hendaklah memilih seseorang yang berintegriti dan mengetahui urusan kewangan si mati supaya mereka boleh mentadbir harta si mati dengan betul.
Sebagai alternatif, pewasiat boleh melantik syarikat amanah yang dikawal selia di bawah Trust Companies Act 1949 sebagai wasi.
Langkah Ke-2: Kenal pasti aset dan liabiliti
Seterusnya, pentadbir hendaklah memulakan proses menguruskan harta pusaka si mati dengan membuat inventori aset dan liabiliti si mati. Aset termasuk harta tak alih dan alih seperti akaun bank, tunai, kereta, unit amanah dan akaun saham.
Saham dalam syarikat boleh menjadi sebahagian daripada aset harta pusaka juga. Walau bagaimanapun, aset yang dipegang oleh si mati sebagai pemegang amanah mungkin tidak menjadi sebahagian daripada harta pusakanya.
Liabiliti termasuk sebarang hutang yang terhutang oleh si mati seperti penyata cukai tertunggak, wang yang terhutang kepada institusi kewangan, seperti kad kredit dan gadai janji, zakat, dan lain-lain.
Langkah ke-3: Pentadbir memohon kepada pihak berkuasa untuk mendapatkan perintah untuk mentadbir
Seterusnya, pentadbr memohon kepada pihak berkuasa undang-undang untuk mendapatkan perintah untuk mentadbir harta pusaka si mati dan bersumpah untuk mentadbir dengan baik, sebaik-baiknya dalam tempoh 3 tahun dari kematian si mati.
Biasanya terdapat 2 situasi: si mati meninggalkan wasiat (sebagai sebahagian daripada perancangan harta pusaka) atau tanpa wasiat. Apabila terdapat:
Wasiat: Pentadbir boleh memohon bagi:
(a) Geran probet
Dengan memohon kepada High Court of Malaya di bawah Probate and Administration Act 1959 untuk pemberian geran probet di Malaysia untuk mentadbir harta pusaka si mati. Mahkamah Tinggi mempunyai bidang kuasa dan kuasa untuk memberikan pemberian ini.
(b) Ringkasan pentadbiran
Dengan memohon kepada Amanah Raya Berhad (ARB), ARB boleh mentadbir harta pusaka si mati seolah-olah surat pentadbiran harta pusaka si mati telah diberikan kepada ARB.
Bagaimanapun, syarat ini hanya terpakai sekiranya si mati hanya mempunyai harta alih dan nilai keseluruhan tidak melebihi RM 600,000.00, seperti yang dinyatakan di bawah Public Trust Corporation Act 1995.
Tanpa wasiat- Di sini, wakil peribadi boleh memohon:
(a) Pembahagian harta pusaka kecil
Dengan memohon kepada Pentadbir Tanah di mana harta tak alih harta pusaka si mati terletak. Ini hanya terpakai apabila si mati meninggalkan harta pusaka kecil, yang ditakrifkan di bawah Seksyen 3(2) Small Estates (Distribution) Act 1955 sebagai:
“harta pusaka kecil” ditakrifkan sebagai harta pusaka termasuk harta tak alih yang terletak di Malaysia dengan atau tanpa harta alih dengan jumlah nilai tidak melebihi RM2 juta
(b) Surat kuasa mentadbir
Jika si mati meninggalkan keseluruhan atau sebahagian harta tak alih, seperti rumah dengan dan jumlah nilai lebih daripada RM 2,000,000, maka wakil peribadi boleh memohon kepada Mahkamah Tinggi Malaya untuk mendapatkan surat kuasa mentadbir untuk mentadbir harta pusaka si mati.
Dokumen Yang Diperlukan
Pentadir hendaklah mematuhi dan menurut garis panduan dan undang-undang yang berkaitan dalam proses pentadbiran harta pusaka. Itu termasuk menyediakan dokumen undang-undang berikut di bawah sebelum memohon kepada pihak berkuasa undang-undang yang berkaitan:
Salinan sijil kematian.
Wasiat terakhir si mati yang sah (jika berkenaan).
Senarai benefisiari
Senarai aset dan liabiliti
Dokumen yang menunjukkan aset, termasuk salinan surat ikatan hak milik hartanah, penyata bank, kereta, penyata akaun saham, penyata polisi insurans hayat, dsb.
Dokumen yang menunjukkan hubungan antara benefisiari, wakil peribadi, dan si mati
Hutang, termasuk kad kredit tertunggak, dan penyata gadai janji
Langkah ke-4: Mengumpul aset dan membayar hutang
Langkah seterusnya ialah dengan pemberian perintah itu, pentadbir boleh mengutip aset si mati. Ini melibatkan pengumpulan akaun bank, wang tunai, kereta, hartanah, harta peribadi dan pelaburan si mati.
Selepas itu, pentadbir kemudiannya menjelaskan hutang tertunggak si mati daripada aset tersebut. Membayar hutang ini memastikan bahawa baki aset boleh diagihkan dengan betul mengikut wasiat atau undang-undang warisan Malaysia, tanpa sebarang tuntutan pemiutang.
Langkah ke-5: Mengagihkan aset
Langkah terakhir ialah untuk membahagikan harta pusaka kepada waris mengikut kehendak si mati dalam wasiat sekiranya si mati meninggalkan wasiat yang sah. Jika si mati meninggal dunia tanpa sebarang wasiat, pengagihan mesti mengikut undang-undang Malaysia, Distribution Act 1958 untuk bukan Islam.
Ahli-waris-waris termasuklah ahli keluarga seperti suami, anak lelaki dan perempuan, bapa, isteri, dan adik-beradik. Jika salah satu bersetuju untuk menolak kesemua bahagiannya kepada yang lain, ini dipanggil pembahagian secara muafakat dan boleh dibenarkan tertakluk waris adalah sekurang-kurangnya 18 tahun.
Namun, bagi orang Islam, pembahagian harta pusaka orang Islam yang telah meningal dunia mengikut pengajaran dalam agama Islam. Pengajarannya dalam Islam termasuklah enakmen dan hukum faraid
Selepas pembahagian aset, ini adalah tanda proses pembahagian harta pusaka di Malaysia telah selesai.
Masa Yang Diperlukan Untuk Pentadbiran Harta Pusaka
Proses pentadbiran harta pusaka menggunakan masa 6 hingga 12 bulan. Secara amnya, proses boleh dibahagikan kepada dua peringkat, iaitu:
Peringkat pertama ialah mendapatkan perintah untuk mentadbir harta pusaka. Ia boleh mengambil masa antara 3 dan 6 bulan, bergantung kepada pihak berkuasa undang-undang.
Peringkat kedua ialah pembahagian harta si mati itu sendiri. Masa yang diperlukan bergantung pada jenis dan bilangan aset. Jika ada tanah yang terlibat, ia akan mengambil masa yang lebih lama, kerana pemindahan tanah mengambil masa beberapa bulan untuk mendaftar.
Peguam dan Yuran Terlibat
Adalah disyorkan untuk menghubungi peguam untuk membantu anda dengan proses pentadbiran harta pusaka di Malaysia. Mereka boleh menasihati anda tentang pihak berkuasa yang berkenaan untuk memohon bagi perintah mentadbir harta pusaka si mati dan kemudian membantu anda dalam permohonan itu.
Ini memastikan harta pusaka diuruskan dengan cara yang betul mengikut undang-undang di Malaysia.
Bagi yuran pentadbiran harta pusaka di Malaysia, ia biasanya bermula dari beberapa ribu ringgit. Jika anda sedang mencari firma guaman di Kuala Lumpur atau mempunyai sebarang pertanyaan, anda boleh menghubungi kami.
Kesimpulan
Proses pentadbiran harta pusaka di Malaysia melibatkan banyak langkah undang-undang dan boleh menjadi rumit. Jika anda memerlukan bantuan atau mempunyai apa-apa soalan berkenaan dengan cara pembahagian harta pusaka di Malaysia, anda boleh menghubungi kami. Kami akan membantu membimbing anda melalui proses tersebut.
Soalan Lazim
1. Apakah harta pusaka?
Harta pusaka adalah harta yang ditinggalkan oleh seseorang individu selepas dia meninggal dunia. Ia termasuk harta alih dan tak alih.
2. Apakah tanggungjawab pentadbir harta pusaka?
Tanggungjawab pentadbir harta pusaka termasuk memohon kepada pihak berkuasa undang-undang yang berkenaan untuk mendapatkan perintah untuk mentadbir harta pusaka si mati. Kemudian, dia membayar hutang si mati sebelum mengagihkan baki aset kepada waris.
3. Apakah konsep pentadbiran harta pusaka?
Pentadbiran harta pusaka melibatkan proses pentadbir menguruskan harta pusaka si mati mengikut undang-undang yang berkaitan. Tujuan utama adalah untuk membayar hutang harta pusaka dan mengagihkan baki harta pusaka kepada waris yang berhak.
4. Apakah peranan pentadbir harta pusaka di Malaysia?
Peranan pentadbir di Malaysia termasuk mendapatkan perintah pentadbiran harta pusaka daripada pihak berkuasa yang berkenaan. Kemudian, dia mengumpul aset si mati, membayar hutang, dan mengagihkan baki aset kepada benefisiari mengikut wasiat atau undang-undang.
5. Berapa ramai pentadbir boleh berada di sebuah estet?
Terdapat minimum 1 pentadbir dan maksimum 4 pentadbir bagi sesebuah estet di Malaysia
