Nafkah adalah salah satu isu dan syarat yang paling penting dalam perceraian, terutamanya apabila pasangan dan anak-anak memerlukan nafkah untuk menyara diri mereka.
Dalam artikel ini, kita akan membincangkan apa itu nafkah serta jenis nafkah, bagaimana ia dikira, dan apa yang perlu dilakukan jika pihak lain enggan membayar nafkah berdasarkan penghakiman.
Pengertian dan Jenis Nafkah
Nafkah ialah obligasi kewangan atau wang yang dibayar oleh satu pihak kepada pihak yang lain. Nafkah biasanya diperintahkan oleh mahkamah dalam prosiding perceraian.
Undang-undang perkahwinan dan perceraian di Malaysia ialah Akta Membaharui Undang-undang (Perkahwinan dan Perceraian) 1976 (‘LRA’). Terdapat dua jenis nafkah iaitu nafkah suami-isteri dan nafkah anak. Kedua-duanya diterangkan lebih lanjut di bawah.
Nafkah suami isteri
Mengikut undang-undang, sebagai sebahagian daripada formaliti dan proses perceraian di Malaysia, Mahkamah Tinggi Malaya boleh memerintahkan seorang pasangan membayar nafkah kepada yang lain semasa dan selepas prosiding perceraian.
Walaupun tiada prosiding penceraian dimulakan, mengikut undang-undang negara kita, Married Women and Children (Maintenance) Act 1950, mahkamah boleh memerintahkan seorang lelaki membayar nafkah kepada isterinya yang tidak mampu menampung kehidupannya.
Bayaran ini biasanya dibayar oleh suami kepada isterinya. Walau bagaimanapun, sekiranya suami tidak dapat memperoleh pendapatan kerana masalah kesihatan, mahkamah juga boleh memerintahkan isteri membayar gaji suami jika difikirkan munasabah untuk berbuat demikian, dengan mengambil kira kemampuan kewangan isteri.
Pengiraan nafkah untuk perceraian di Malaysia
Dalam petisyen perceraian bersama di mana kedua-dua pihak bersetuju dengan syarat perceraian, pasangan boleh membincangkan siapa yang akan membayar nafkah dan berapa banyak. Walau bagaimanapun, jika mereka tidak bersetuju, maka dalam permohonan perceraian dipertikaikan, mahkamah akan mempertimbangkan beberapa faktor untuk menentukan jumlah tersebut, seperti:
Status kewangan suami atau isteri: pekerjaan dan gaji atau pendapatan kedua-dua pihak
Keperluan kedua-dua pihak: perbelanjaan bulanan yang munasabah untuk makanan, pakaian, perumahan dan pengangkutan
Tanggungjawab dan punca keretakan perkahwinan
Mahkamah cenderung untuk mengekalkan taraf hidup pasangan semasa perkahwinan. Oleh itu, jika terdapat tabiat membayar yuran atau elaun bulanan sedemikian semasa perkahwinan, anak guam boleh membuat hujah yang kuat melalui peguam perceraian bahawa bahagian wang yang sama perlu dibayar untuk mengekalkan taraf hidup.
Bayaran Nafkah Pasangan, Tempoh dan Perubahan
Bergantung pada perintah mahkamah, yuran tersebut boleh dibayar secara bulanan atau sekaligus. Di samping itu, satu pihak mempunyai hak untuk memohon kepada mahkamah untuk memerintahkan pihak yang satu lagi memindahkan hartanya kepada pemegang amanah dan menggunakan pendapatan harta amanah untuk membayar perbelanjaan tersebut.
Melainkan jika penghakiman memperuntukkan sebaliknya, kewajipan untuk membayar yuran tersebut akan tamat apabila kematian seorang pasangan atau perkahwinan semula atau perzinaan oleh pasangan yang menerima nafkah.
Dalam keadaan tertentu, pihak-pihak boleh memohon untuk meminda perintah nafkah, khususnya untuk menghentikan atau mengurangkan jumlah tersebut.
Suatu pihak boleh memohon melalui firma guaman apabila dia dapat membuktikan atau mengemukakan bukti:
Perintah itu dibuat berdasarkan salah nyata atau kesilapan fakta
Perubahan ketara dalam keadaan (seperti kehilangan sumber pendapatan atau peningkatan dalam perbelanjaan bulanan)
Nafkah Anak
Kanak-kanak merujuk kepada kanak-kanak yang sah di bawah umur 18 tahun. Mengikut undang-undang, ibu bapa mempunyai tanggungjawab dan mesti menyediakan nafkah dan didikan anak-anak mereka dengan menyediakan tempat tinggal, makanan, pakaian dan pendidikan.
Makanan tidak semestinya mahal atau berkhasiat, asalkan berpatutan dan mencukupi untuk perkembangan anak
Kuasa Mahkamah dan Amaun Nafkah
Apabila seorang bapa mengabaikan nafkah anak-anaknya, mahkamah boleh memerintahkan dia membayar nafkah anak pada bila-bila masa.
Di samping itu, mahkamah mempunyai kuasa untuk memerintahkan ibu membayar nafkah anak apabila difikirkan munasabah selepas mempertimbangkan keadaan kewangan ibu.
Beberapa faktor yang dipertimbangkan oleh mahkamah semasa menentukan jumlah:
Status kewangan ibu bapa: pendapatan ibu bapa, kapasiti pendapatan, dan aset seperti rumah dan hartanah lain
Keperluan dan perbelanjaan kewangan kanak-kanak: seperti makanan, yuran pendidikan, yuran sekolah dan perbelanjaan tambahan (contohnya apabila kanak-kanak itu mengalami kecacatan fizikal atau mental)
Taraf hidup ahli keluarga sebelum pembubaran perkahwinan.
Bayaran, Tempoh dan Perubahan Nafkah Anak
Biasanya, nafkah anak dibayar setiap bulan ke dalam akaun bank ibu bapa lain yang mempunyai hak penjagaan anak. Di samping itu, seorang ibu bapa boleh memohon kepada mahkamah untuk memerintahkan ibu bapa yang lain memindahkan hartanya kepada pemegang amanah dan kemudian menggunakan pendapatan daripada harta amanah itu untuk membayar nafkah.
Melainkan perintah sokongan memperuntukkan sebaliknya, kewajipan ibu bapa untuk menyara anak tamat apabila kanak-kanak itu mencapai umur 18 tahun atau sehingga tamat hilang upaya atau pendidikan tinggi jika kanak-kanak itu mengalami kecacatan mental atau fizikal atau sedang menerima pendidikan tinggi.
Dalam keadaan tertentu, ibu bapa boleh memohon untuk meminda perintah nafkah, khususnya untuk menghentikan atau mengurangkan jumlah tersebut. Mana-mana ibu bapa boleh memohon di bawah keadaan berikut apabila dia dapat memberikan bukti bahawa:
Perintah itu dibuat berdasarkan salah nyata atau kesilapan fakta
Perubahan ketara dalam keadaan (seperti kehilangan sumber pendapatan atau peningkatan dalam perbelanjaan bulanan)
Hutang pembayaran dan penguatkuasaan
Jika pasangan lain, termasuk bekas suami dan bekas isteri, enggan atau berhenti membayar nafkah, pasangan itu boleh melantik peguam untuk mengambil pendekatan berikut:
Saman penghutang penghakiman: Di bawah Kaedah-Kaedah Prosiding Perceraian Dan Perkahwinan 1980, pihak boleh memohon kepada mahkamah untuk menghendaki pasangan yang ingkar, yang didakwa sebagai penghutang penghakiman, hadir di mahkamah dan menyemak mereka kemampuan membayar. Penghutang hendaklah menunjukkan pendapatan dan hartanya kepada mahkamah Selepas meneliti penghutang penghakiman, mahkamah boleh memerintahkan dia membayar jumlah yang terhutang secara sekali gus atau secara ansuran.
Menghina Mahkamah: Jika penghutang penghakiman enggan hadir atau membayar walaupun selepas diarahkan oleh mahkamah, pihak yang satu lagi boleh memohon untuk menghina mahkamah.
Mahkamah akan memanggil penghutang penghakiman untuk bertanya kepadanya mengapa dia tidak membayar walaupun diarahkan membayar. Jika dia tidak dapat memberikan penjelasan yang baik, maka mahkamah boleh menjatuhkan hukuman penjara kerana menghina mahkamah.
Perintah Garnisi Pendapatan: Jika penghutang penghakiman bekerja, pasangan yang satu lagi boleh memohon perintah garnisi pendapatan di bawah Married Women and Children (Enforcement of Maintenance) Act 1968 .
Mengikut perintah itu, majikan hendaklah membayar nafkah dengan memotong sebahagian daripada gaji penghutang penghakiman setelah mengambil kira perbelanjaan bulanan penghutang. Skop amaun boleh hias hanya terhad kepada pendapatan penghutang penghakiman.
Walau bagaimanapun, perintah garnisi pendapatan tidak lagi berkesan jika:
(a) Apabila ada waran memerintahkan nafkah yang tidak dibayar sebagai penalti.
(b) Perintah di mana penghutang penghakiman dijatuhkan hukuman penjara kerana gagal mematuhi perintah itu
(c) Selepas pembatalan perintah itu.
Jika pihak tidak berpuas hati dengan perintah mahkamah, mereka boleh merayu atau merayu kepada mahkamah yang lebih tinggi, seperti Mahkamah Rayuan.
Kesimpulan
Semasa dan selepas perkahwinan, sesetengah pasangan mungkin memerlukan nafkah untuk mengekalkan dan menampung perbelanjaan bulanan.
Oleh itu, ia juga penting untuk memastikan bahawa jumlah itu munasabah dan dibayar dengan segera. Jika anda mempunyai sebarang pertanyaan dan sedang mencari peguambela dan peguamcara untuk mendapatkan nasihat profesional, sila hubungi kami. Pasukan kami di sini untuk membantu.
